නීතිය, නිදහස, සංවර්ධනය

නවක වදය පාලනයට ඇති නීති සහ රටේ මූලික නීතිය පිළිබද විෂය අනිවාර්ය විෂයක් ලෙස උසස් පෙළට ඉගැන්වීමට අධ්‍යාපන ඇමතිනිය හරිනි අමරසූරිය වෙත ඉල්ලීම් කිරීම නිදහස් අධ්‍යාපනය ලබන හෝ ලබා ඇති සැමගේ යුතුකමකි....! නවක වදය යනු ඉංග්‍රීසි අධ්‍යාපන ඒකාධිකාරය පවත්වා ගැනීමට ගම්වලින් විශ්ව විද්‍යාල වෙත එන සිසුන් කීකරු කර ගැනීමට ගමෙන්ම ආ සිසුන් යොදා ගන්නා විද්‍යාත්මක ක්‍රියාවලියේ පළමු අවස්ථාව බවට කිහිප දෙනෙකු පමණක් එකඟ විය හැකි කරුණක් වුවද තත්ත්වය එයයි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ රාජ්‍ය භාෂාව, අධ්‍යාපන භාෂාව සහ අධිකරණ භාෂාව සම්බන්ධයෙන් දක්වා ඇති විධිවිධාන නිවැරදිව ක්‍රියාත්මක කරන්නේ නම් විශ්ව විද්‍යාල වැඩි පාඨමාලා සංඛ්‍යාවක් සිංහල සහ දෙමළ මාධ්‍යයෙන්ද පැවැත්විය යුතුය. විශ්ව විද්‍යාල තුළදී සිංහල සහ දෙමළ මාධ්‍යයෙන් අධ්‍යාපන ලබා දීම වැළක්වීම බලධාරීන්ගේ අවශ්‍යතාවයකි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ අධිකරණ භාෂාව ලෙස සිංහල සහ දෙමළ භාෂා දක්වා තිබුණද ශ්‍රී ලංකා නීති විද්‍යාලයේ අධිකරණ භාෂාවෙන් නීති අධ්‍යාපනය ලබා දෙන ලද්දේ 2009 දක්වා පමණි. සරසවිවල සමානත්මතාවය හෝ හුරුකරවීම සිදුවීම නවක වදයේ මානුෂික මුහුණවර ලෙස දක්වන්නේ නම් සරසවි...

iiවන නෛතික විප්ලවයට සුදුසුම කාලය එළඹෙමින් ඇත...! මහජන ජාතික ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් (People's National Constitution) කෙටුම්පත් කිරීම මේ දක්වා "Gotagogama" තරුණ පරපුර ආරම්භ කර නොතිබීම නීතිය නොදැනීම පිළිබඳ ප්‍රශ්නයක් පමණක් නොවේ. එය රටේ ජනතාවගේ නෛතික නිදහස පිළිබඳ මූලික ප්‍රශ්නයකි, "ගෘන්නෝම"/ Grundnorm නීති මූලධර්මය ගැන අවබෝධයක් නැතිකම පිළිබඳ ප්‍රශ්නයකි. "ගෝඨාභය ජනාධිපතිවරයා ධූරයෙන් ඉවත් කරවීමට පෙර හෝ පසූව මහජන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව කෙටුම්පත් කර ජනතාව හමුවේ තැබීම "ගෘන්නෝම" මූලධර්මය අනුව සිදුවූයේ නැත. වැද්දා වටුකූරුල්ලන්ට දැල දැමූ පසු වටුකුරුල්ලන් ඉන් මිදුන ආකාරය ලස්සන සිත් ඇදගන්නා බෞද්ධ කතාවක් පමණක් නොවේ. ඉන් ඉගෙනිය හැකි පාඩම් බොහෝය. පළමු වැන්න වන්නේ අනතුරේ හෙළන්නාගෙන් කිසිවිට සහායක් නොඉල්ලිය යුතු බවයි. ඒ මූලික පාඩම "Gotagogama" අරගලයේ යෙදුනු තරුණ ප්‍රජාව මේ දක්වා අවබෝධකර නැති බව පෙනී යන්නේ ගෘන්නෝම (Grundnorm) නීති මූලධර්මය ගැන ඔවුන් මේ දක්වා කතිකාවක් ආරම්භ කර නැති හෙයිනි. එනම් පවතින නීතිය උල්ලංඝනය කරමින් නව මහජන ජාතික ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍ය...

විනිසුරු වැරදි කායික ක්‍රියාවකින් හෝ වැරදි නෛතික ක්‍රියාවකින් තීරණය ලබා දීමේ බලපෑම... මෙහිදී විනිසුරුවරයා විසින් 1. වැරදි කායික ක්‍රියාවකින් තීරණය ලබාදීම 2. වැරදි නෛතික ක්‍රියාවකින් තීරණය ලබා දිම යන ආකාර 2 අදාලව සළකා බලා ඇත. විනිසුරු වැරදි කායික ක්‍රියාවක් කර නඩුවේ තීරණය දීම (උදා: නඩුවේ සටහන්, සාක්ෂි, ලේඛන සිය තනි අභිමතයට වෙනස් කිරීම, තනි අභිමතයට සහ හරස් ප්‍රශ්නවලට ලක්නොකර සාක්ෂි ඇතුළත් කිරීම, නඩුවේ පාර්ශවයක් වී තිබියදී සහ නඩුවේ තීරණය දීමට පාර්ශවයක් විරුද්ධ වී තිබියදී තීන්දුව ලබා දිම....) සහ විනිසුරු වැරදි නීතිමය ක්‍රියාවක් කර නඩුවේ තීරණය ලබා දීම (උදා: සිද්ධිය, සාක්ෂි සහ නීතිය වැරදි ලෙස ගැලපීම, ඉදිරිපත් කරුණු මත වැරදි නීතිමය නිගමන වලට එළඹීම, වැදගත් කරුණු නොසලකා සිටීම, පක්ෂපාතීවීම, නිසි ක්‍රියාදාමය අනුගමනය නොකිරීම, දෙපාර්ශවයට සවන් නොදීම,....) වෙනස් තත්ත්වයන් ය. පළමු ක්‍රියාවේදී විනිසුරු චේතනාවෙන් වරදක් කරන තත්ත්වයට පත්විය හැකි අතර, දෙවන ක්‍රියාවේදී විනිසුරු චේතනාවෙන් වරදක් කරන තත්ත්වයට පත් නොවේ. මේ අවස්ථා දෙකම අභියාචනයේදී පෙන්වා දිය හැකි අතර අභියාචනා කිරීමේ නෛතික පටිපාටිය අනුගමනය ...

පුත්තලම මහාධිකරණයේදී නීතීඥවරියක් රිමාන්ඩ් වීමෙන් පසු 2024 අංක 8 අධිකරණයකට, විනිශ්චය අධිකාරයකට හෝ ආයතනයකට අපහාස පනත ගැන ලියන්න/ කියන්න / හිතන්න කරුණු 10ක්... 1. චෝදනාව කරන අයටම හෝ තමා යටතේ ඉන්නා අයෙක් මගින් චෝදනව ඉදිරිපත් කරවා චූදිතව රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කළ හැකි බව, 2. චෝදනාව කරන අය සාක්ෂියට කැදවීමට ඉඩ නොදෙන බව, 3. දඬුවමේ සීමාවක් නැති බව, 4. වසර 2කට වඩා චූදිතව/ සැකකරුව රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කර රඳවා තබා ගත හැකි බව සහ 1997 අංක 30 ඇප පනත අදාල නොවන බව, 5. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් දඬුවම් නියම කළහොත් අභියාචනා අවස්ථාවක් නැති බව, (සාමාන්‍යයෙන් දඬුවමකට එරෙහිව අභියාචනා අවස්ථා 2ක් ඇත) 6. නීතීඥවරුන්ගේ විනය පාලනය සහ රීති නිකුත් කිරීම ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට වඩා පහළින් ඇති අධිකරණ, විනිශ්චය අධිකාර සහ ආයතන වලටත් පවරා ඇති බව, 7. අධිකරණයේදි නීතිය පෙන්වා දෙන, නඩු පවරන නීතීඥවරයාට නැවත නිවසට ඒමට නොලැබිය හැකි බව 8. විනිසුරුට එරෙහිව නඩු පැවරූ විට ඒ විනිසුරුටම නඩු පවරන්නාව රිමාන්ඩ් කළ හැකි බව 9. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා හැර අන් සියලු නීති අභිබවා ක්‍රියාත්මක වන බව 10. විනිසුරුවරුන්ගේ අනාගත සහ පෞද්ගලික අරමුණු ඉටුක...

Is the gazetted "22" to correct an error in the 19th ammendment to the Constitution being hidden from the people because the terms of President Anura and "Malimawa" Parliament are 6 years? * Some people have forgotten that a President said at the opening of the New Court Complex in Galle that there is an error in the 19th Amendment to the Constitution brought in 2015 regarding the presidential and parliamentary terms of office and that it was due to an oversight by a certain legal expert and that he would apologize to the people for it. Chief Justice Jayantha Jayasuriya, Attorney General Parinda Ranasinghe, other judges and government officials were seated in that audience. Also, the 22nd Amendment to the Constitution Bill has been gazetted and published on 18th of July 2024 under Article 78 of the Constitution with the approval of the Attorney General to correct the error in the Constitution. The 22nd Amendment to the Constitution Bill seeks to correct the ...

19වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයේ වරදක් නිවැරදි කිරීමට ගැසට් කළ "22" ජනතාවගෙන් සඟවන්නේ අනුර ජනාධිපතිගේ සහ මාළිමා පාර්ලිමේන්තුවේ ධූර කාල වසර 6ක් වන නිසාද? 2015 දී ගෙනා 19වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයේ ජනාධිපති සහ පාර්ලිමේන්තු ධූරකාලයේ දෝෂයක් පවතින හෙයින් එය එක්තරා නීති විශාරදයකුගේ අතපසුවීමක් බවත් එයට ජනතාවගෙන් සමාව ගන්නා බවත් ගාල්ල අලුත් අධිකරණ සංකීර්ණය විවෘත කරන අවස්ථාවේ ජනාධිපතිවරයෙකු පැවසුවා සමහරුන්ට අමතක වී ඇත. ඒ වේදිකාවේ ජයන්ත ජයසූරිය අගවිනිසුරුද, පාරින්ද රණසිංහ නීතිපතිද, තවත් විනිසුරුවරුන්ද, රාජ්‍ය නිලධාරීන්ද අසුන්ගෙන සිටියේය. එසේම ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ පවතින ඒ වැරැද්ද නිවැරදි කිරීමට නීතිපතිගේ අනුමැතියෙන් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 78 වන ව්‍යවස්ථාව යටතේ 22වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධන පනත් කෙටුම්පතද මේ වන විට 2024.07.18 දින නිකුත් කළ ගැසට් පත්‍රයේ පළ කර ඇත. 22වන ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධන පනත් කෙටුම්පත මගින් ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 83 වන ව්‍යවස්ථාවේ පවතින වැරැද්ද නිවැරදි කිරීමට ක්‍රියා ඇත්තේ මෙසේය. ශ්‍රී ලංකා ප්‍රජාතාන්ත්‍රික සමාජවාදී ජනරජයේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා...